Skip to Content

Grotten van Lascaux bezoeken; prehistorische muurtekeningen in de Dordogne

Grotten van Lascaux bezoeken; prehistorische muurtekeningen in de Dordogne

De grotten van Lascaux; toen we de vraag kregen of we het zagen zitten om in de meivakantie naar de Dordogne te gaan, ging ik op onderzoek uit wat er allemaal te zien en doen is. De Dordogne was namelijk een streek waar we nog niet zijn geweest, en dat is toch wel een enorme pré vind ik. Als het kan bezoek ik liever verschillende bestemmingen.

Het maakt niet uit waar ik keek, maar vrijwel overal zag ik een vermelding staan van de grotten van Lascaux. En dan specifiek de grottekeningen die in die grotten zijn gevonden. Een bezoekje aan de grotten kwam dus ook heel hoog op het lijstje te staan van uitjes voor tijdens de vakantie. 

Grotten van Lascaux bezoeken met kinderen

De grotten van Lascaux bezoeken en andere prehistorische bezienswaardigheden in de Dordogne - mamaliefde.nl
De grotten van Lascaux bezoeken en andere prehistorische bezienswaardigheden in de Dordogne - mamaliefde.nl
De grotten van Lascaux bezoeken en andere prehistorische bezienswaardigheden in de Dordogne - mamaliefde.nl
De grotten van Lascaux bezoeken en andere prehistorische bezienswaardigheden in de Dordogne - mamaliefde.nl
De grotten van Lascaux bezoeken en andere prehistorische bezienswaardigheden in de Dordogne - mamaliefde.nl

Heel veel informatie of ervaringen over een bezoek aan Lascaux in het Nederlands of met kinderen kon ik echter niet vinden. Het was vooral heel veel Frans. Al snel kwam ik erachter dat de originele grotten niet meer toegankelijk zijn omdat menselijke activiteiten de tekeningen bedreigden en ze daarom waren gesloten. In plaats daarvan zijn er replica’s, twee zelfs: Lascaux II en Lascaux IV.

Niet veel later las ik dat het ook een mogelijkheid is om in plaats van alleen een kaartje voor de grotten, je kan kiezen voor een combinatiekaartje of de prehistopass waarbij je diverse uitjes in de omgeving met elkaar combineert. Dat riep alleen maar meer vragen op; want wat was nu wel of niet interessant? Als jij je dat ook afvraagt hoop ik dat de volgende informatie een hoop duidelijkheid schept.

De grotten van Lascaux zijn pas relatief laat en per toeval ontdekt, namelijk tijdens de Tweede Wereldoorlog. Vier jongens achtervolgden hun hond die in een gat, dat was veroorzaakt door een omgewaaide boom, was gevallen. Nadat ze 20.000 jaar voor de mensenwereld afgesloten zijn geweest. De eigenaar van de grond waar de grotten waren gevonden stelde dit open voor bezoekers.

In nog geen twintig jaar tijd kwamen er meer dan een miljoen mensen op af, helaas had dat ook zo zijn gevolgen voor de kwaliteit van de grotten en de tekeningen. Zo werden de tekeningen aangetast vanwege de uitgeademde koolzuurgas en begonnen er algen te groeien vanwege de verlichting. Daarom werden in 1961 op last van de minister de grotten gesloten. De eigenaar vond dit toch wel erg jammer en wilde een replica maken maar had daar niet het geld voor. Daarom werd een paar jaar later dit grondgebied verkocht aan de overheid.

In 1983 werd daarom Lascaux II geopend waarbij de eerste en tweede grot zijn nagemaakt en bezoekers de schilderingen kunnen bewonderen. Deze grotten liggen op een kleine afstand van de originele grotten en zijn nog steeds toegankelijk voor bezoekers.

Daarnaast heb je Lascaux IV, deze grotten zijn geopend in 2016 en dus zeer recent en is onderdeel van Centre International d’Art Pariétal de Montignac. De modernste grot die er te vinden is. Hier is bijna 90% van de grotten nagebootst en onder begeleiding van een gids te bezoeken. Vervolgens kom je in het museumgedeelte waar je met behulp van de nieuwste technieken meer te weten komt over de tekeningen en wat er van bekend is (niet zo heel veel).

Het is logisch dat de originele grotten Lascaux I zijn, maar mocht je je afvragen waar Lascaux III is gebleven? Dat is een reizende tentoonstelling die zich momenteel in Duitsland bevindt.

Lascaux IV; Internationaal Center van de Parientele kunst

Wij hebben met de kinderen een bezoek gebracht aan Lascaux IV. We hebben hiervoor gekozen omdat dit het grootste gedeelte van de grotten weergeeft en de daarop volgende activiteiten. Belangrijk om te weten is dat het heel verstandig is om vooraf kaartjes te reserveren; je moet namelijk een bepaald tijdslot reserveren voor een rondleiding. Zo konden wij, toen we dit om kwart over tien wilden doen, pas om kwart voor drie terecht bij een Engelstalige tour.

De rondleidingen worden gegeven in het Frans of Engels. Het nadeel hiervan is dat je de rest van de dag dus moet vullen en je niet even rustig op een terrasje kan gaan zitten rond lunchtijd want je weet nooit hoe lang het duurt voordat het eten geserveerd wordt en je wil natuurlijk niet te laat zijn.

Op het gereserveerde moment wordt dat omgeroepen en worden de kaartjes gecontroleerd. In groepen van maximaal 32 personen en een gids ga je vervolgens op pad. Als eerste pak je een koptelefoon en zodra iedereen is voorzien ga je verder richting de lift. Daar krijg je uitleg over hoe of wat, want op de toegangskaartjes (niet weggooien!!!) vind je namelijk een qr-code waarmee je de tablet kan activeren.

Tijdens de rondleiding in de grotten wordt dit gebruikt om de gids te verstaan en vervolgens kan je daar zelf mee aan de slag. Dit voelde wel echt heel modern en interactief aan. Voor de kinderen is er ook een tablet, en na het scannen opende daar het kinderprogramma waarbij een dier ze de gids wijst. Er zijn zelfs twee programma’s voor kinderen van 4 tot 6 jaar en van 7 tot 12 jaar. Dit is heel intuïtief en visueel ingesteld zonder taal zodat ze hier goed mee uit de voeten konden.

Vervolgens stap je met de hele groep in de ruime lift naar de Belvedere; het uitzichtspunt over het dal en het dorpje Montignac. Toen wij er waren was het vrij mistig en erg hoog zit je ook niet dus het uitzicht was niet heel erg spectaculair. De gids vertelt wat over de vondst van de grotten en neemt je vervolgens mee de ‘schuilkelder’ in voor een reis door de tijd. Op een enorm videoscherm word je 20.000 jaar mee terug genomen in de tijd en zie je hoe de seizoenen in dit dal elkaar afwisselden van -20 en sneeuw en ijs in de winter tot en met hoog zomer en welke gevolgen dat heeft voor de flora en fauna.

Daarna reis je terug naar 1940; het moment waarop de grotten worden ontdekt. Het idee is dat je nu net zoals zij de grotten gaat bezoeken. Buiten hoor je de stemmen die de hond roepen. Vervolgens ga je naar binnen en krijg je nog wat meer informatie over de grotten en wat ‘regeltjes’. Zo mag je in de grotten geen foto’s maken en werken tablets en telefoons niet. Op een videoscherm kan de vorige groep gevolgd worden en zodra zij verder zijn is het zo ver en stap je de grot in.

In een paar haltes word je door de nagemaakte grotten geleid; het idee is dat het er qua klimaat en temperatuur gelijk is aan de originele grotten. Zelf merkte ik niet zo heel erg veel verschil. In een paar haltes word je door de grotten geleid en word je ondertussen meer verteld over wat je ziet. Zo beginnen we bij de grotingang; niet meer dan een spleetje en de enige stalagtieten die je hier vindt omdat de bodem voorzien is van een laagje dat het water tegenhoudt en daardoor dus ook de tekeningen beschermt. De ingang is ingestort en ook het ‘puin’ is nagemaakt.

Je staat in een vrij donkere ruimte en al snel zie je de eerste tekeningen boven je hoofd. In de tweede grot daarachter, waar het plafond voorzien is van een witte laag, zie je deze nog veel beter. Met rode, gele en zwarte mineralen zijn deze tekeningen gemaakt. Doordat hier geen koolstof in zit kunnen de tekeningen (nog) niet exact gedateerd worden maar is het vermoeden dat op basis van andere vondsten in de grotten deze 20.000 jaar geleden zijn gemaakt. Je ziet onder andere grote zwarte stieren, iets wat op een eenhoorn moet lijken met een meterslange hoorn en een dier dat ondersteboven is afgebeeld.

Via een achtergangetje loop je terug naar de grot aan de zijkant waar nog meer rotstekeningen zijn gevonden. Waar het in de eerste grotten vrij hoog was en ze dus een trap gebruikt moeten hebben om erbij te kunnen was het hier juist erg laag. Gelukkig hoef je zelf niet te kruipen en kan je er gewoon doorheen lopen. Hier is de kleur van de tekeningen vergaan maar zie je in het juiste licht en de juiste hoek nog wel de inkepingen van dieren en symbolen die hier zijn gemaakt.

De rondleiding eindigt bij de ‘schacht’ een zes meter diepe gat waar ook onderin nog tekeningen zijn gevonden. Waaronder die van de enige menselijke afbeelding. Er zijn verder in de grotten nog meer tekeningen gevonden, onder andere van vossen en beren, maar die behoren tot de 20% die niet zijn gereproduceerd.

Daarna kom je in een buitenruimte terecht waarin de gids uitleg geeft over hoe de tablets werken en je de volgende zaal kan betreden. Daar zijn verschillende delen en fragmenten van de rotsen ‘uit elkaar gehaald’ en rustig te bezoeken. Via gps-locaties kan de tablet zien waar je bent en de bijbehorende uitleg geven, kan je algemene filmpjes zien over welke materialen en instrumenten er gebruikt werden en foto’s maken. Hier mogen wel foto’s gemaakt worden.

Heel slim gedaan dus, want daardoor hoef je in de nagemaakte grotten niet te wachten tot iedereen een foto heeft gemaakt of te storen met een flits. Ook de kinderen kunnen hier op ontdekking en bijvoorbeeld een spel spelen waarbij ze in een augmented reality visualisatie van de grotten op jacht kunnen naar voorwerpen die daar zijn gevonden. De kinderen vonden dit natuurlijk helemaal geweldig.

Toen wij het wel hadden gezien liepen we door naar de ‘gang’ waarvandaan je verschillende zalen kan bezoeken. De meeste deuren zitten echter dicht, dus die van de workshops waar je zelf met behulp van interactieve opstellingen aan de slag kan gaan, hebben we bijvoorbeeld gemist. Wel waren we nog net op tijd voor de 3D-bioscoop. Ook hierbij is de tablet een uitkomst, want als je die op Nederlands instelt kan je gewoon in je eigen taal meeluisteren.

Op twee schermen worden zowel video-opnamen van de grotten als andere beelden zoals van tekeningen uit andere delen van de wereld laten zien. Best bijzonder eigenlijk dat er dus in dezelfde periode op meerdere plekken op de wereld grottekeningen zijn gemaakt terwijl je er vrijwel zeker van kan zijn dat de volken geen contact hadden met elkaar en dit konden uitwisselen. Ook is er een interactieve tentoonstelling van hedendaagse soortgelijke kunst en een wisselende tentoonstelling. Daar zijn we vrij snel langs gelopen.

Meer informatie vind je hier.

Onze ervaringen

Over het hele bezoek hebben we zo’n 2,5 uur gedaan. En eerlijk is eerlijk, het was heel indrukwekkend om de schilderingen te zien maar toch had ik na afloop een beetje het ‘is dit alles gevoel’. Juist vanwege alle nieuwste technieken die zijn gebruikt en het toch wel erg duidelijk is dat je niet in de originele of zelfs maar een ‘echte’ grot bevindt. En misschien had ik het in mijn hoofd ook wel groter gemaakt dan het is. Het lastige is ook dat er nog zoveel onbekend is, over waarom ze dit bijvoorbeeld deden en wat de betekenis is van de afbeeldingen.

Wat dat betreft heeft de gids gelijk als ze zegt dat je na afloop van het bezoek eigenlijk alleen nog maar meer vragen hebt. Ook had ik misschien nog iets meer verwacht qua uitleg over de prehistorie en hoe de mens destijds leefde. Gelukkig hadden we de dag ervoor het prehisto dino parc bezocht waarbij je veel meer komt te weten over deze periode. Als je een bezoek brengt aan de grotten is dit toch ook zeker wel een aanrader. Er zijn meerdere prehistorische parken en musea in deze omgeving te vinden.

Parc Thot

Parc Thot, de grotten van Lascaux bezoeken en andere prehistorische bezienswaardigheden in de Dordogne - mamaliefde.nl
Parc Thot, de grotten van Lascaux bezoeken en andere prehistorische bezienswaardigheden in de Dordogne - mamaliefde.nl
Parc Thot, de grotten van Lascaux bezoeken en andere prehistorische bezienswaardigheden in de Dordogne - mamaliefde.nl

Zoals ik al aangaf zijn er meerdere combinaties mogelijk qua kaartjes. Zo is het mogelijk om het te combineren met een bezoek aan Parc Thot. Een soort dierenpark waar je de dieren in het echt kan zien die op de afbeeldingen staan afgebeeld. Zo zijn er schapen, oerossen, bizons, herten, wolven en paarden te zien. Schapen en wolven zijn we echter niet tegengekomen op de afbeeldingen.

Bij de schapen en de geiten mag je ‘naar binnen’ in een tweede gedeelte van het hok waar de dieren ook kunnen komen als ze dat willen. Nu had ik wel gezien dat het niet groot was, maar meer dan een ruimte kinderboerderij is het niet. Wel leuk is dat je bij een aantal dieren heel dichtbij kan komen, zelfs de wolven kwamen dichtbij het glas zodat je ze bijna kon aanraken.

Ook het museumgedeelte binnen was erg klein en bestond uit een viertal opstellingen van de oermens en hoe zij bepaalde dingen deden zoals lampjes maken of geweien versieren. Je eindigt hier ook met een 3D-bioscoopfilm maar dan in het Frans die onder andere gaat over het klimaat.

In het hoogseizoen is dit denk ik wel echt een interessant uitje omdat er dan meer activiteiten worden georganiseerd en je bijvoorbeeld zelf kan speerwerpen, pijlpunten zoeken als en archeoloog of schilderingen kan maken. Op verschillende plekken zijn er overdekte ‘schuren’ waar deze activiteiten georganiseerd worden. Nu waren we er in een drie kwartier wel weer uit.

Meer informatie vind je hier.

Historische schuilplaatsen; Roque Saint Christophe

Roque Saint Christophe, De grotten van Lascaux bezoeken en andere prehistorische bezienswaardigheden in de Dordogne - Mamaliefde.nl
Roque Saint Christophe, De grotten van Lascaux bezoeken en andere prehistorische bezienswaardigheden in de Dordogne - Mamaliefde.nl
Roque Saint Christophe, De grotten van Lascaux bezoeken en andere prehistorische bezienswaardigheden in de Dordogne - Mamaliefde.nl
Roque Saint Christophe, De grotten van Lascaux bezoeken en andere prehistorische bezienswaardigheden in de Dordogne - Mamaliefde.nl
Roque Saint Christophe, De grotten van Lascaux bezoeken en andere prehistorische bezienswaardigheden in de Dordogne - Mamaliefde.nl

Tot slot is er de mogelijkheid om een bezoek aan Lascaux te combineren met een bezoek aan historische schuilplaatsen. Er is een combinatiekaartje mogelijk met Grot Grand Roc voor speleologie en de historische schuilplaatsen van Laugerie-Basse in Les Eyzies. Na wat foto’s gezien te hebben besloten wij echter om een bezoek te brengen aan Roque Saint Christophe, die iets diverser is (en een stukje dichterbij ligt).

Als je aan komt rijden vanaf Montignac zie je meteen al de grotten liggen, je rijdt onder langs en ziet al de gaten die uitgehakt zijn in de grotten waar vroeger de steunbalken hebben gezeten. Vervolgens kom je bij een parkeerplaats waar je de auto kan parkeren, doordat wij er in de meivakantie waren was het er nog heerlijk rustig en was er alle ruimte. Bij de parkeerplaats vind je naast het restaurant ook een toilet, het is verstandig om zeker met kinderen hier even heen te gaan want op de site zelf zijn er geen sanitaire voorzieningen.

Je loopt door een poortje heen waarna je kan kiezen voor een trap of looppad en komt dan uit bij de entree waar je kaartjes kan kopen en de giftshop vindt. Bij de kassa krijg je een Nederlandstalige brochure zodat je alle informatie ook in eigen taal kan lezen. Verspreid over de route staan er ook informatieborden in het Frans en Engels.

Op verschillende plaatsen is er wat te zien; zoals de slachterij waar het vlees werd geslacht, de gevangenis, de plek waar het kerkje was gebouwd en de middeleeuwse werktuigen die werden gebruikt om naar boven te takelen. Er hebben hier 50.000 jaar lang mensen gewoond dus dat betekent een hele hoop geschiedenis; van de prehistorie tot het Middeleeuwse dorp en fort dat bescherming moest bieden tegen de Vikingen. Na de beeldenstorm is het dorp niet meer bewoond. Op verschillende momenten wordt er ook een demonstratie gegeven bijvoorbeeld van hoe de werktuigen werkten en ze zware voorwerpen konden trekken.

Zowaar kwam er na een flinke regenbui ook nog een zonnetje tevoorschijn, dat maakt het toch nog net iets mooier allemaal. Dit bezoek was een groot succes bij de kinderen, en zelf vond ik het ook erg interessant. Alleen al vanwege het mooie uitzicht is dit echt een aanrader.

Meer informatie vind je hier.

Prehisto Dino parc

Prehisto Dino Parc, De grotten van Lascaux bezoeken en andere prehistorische bezienswaardigheden in de Dordogne - Mamaliefde.nl
Prehisto Dino Parc, De grotten van Lascaux bezoeken en andere prehistorische bezienswaardigheden in de Dordogne - Mamaliefde.nl
Prehisto Dino Parc, De grotten van Lascaux bezoeken en andere prehistorische bezienswaardigheden in de Dordogne - Mamaliefde.nl
Prehisto Dino Parc, De grotten van Lascaux bezoeken en andere prehistorische bezienswaardigheden in de Dordogne - Mamaliefde.nl
Prehisto Dino Parc, De grotten van Lascaux bezoeken en andere prehistorische bezienswaardigheden in de Dordogne - Mamaliefde.nl

Zoals aangegeven bezochten wij ook het prehisto dino parc. Dit kwamen we ‘per toeval’ tegen in Google maps terwijl we op zoek waren naar iets anders, maar kinderen en dino’s… Als je met kinderen bent en meer wil weten over de prehistorie is dit zeker een aanrader. Je maakt in dit park namelijk een soort reis door de tijd.

Je begint bij een paleontoloog die een dino aan het opgraven is en ziet vervolgens op schaal nagemaakte replica’s van de dino’s en in welke tijd ze leefden. Dus van de enorme vissen, naar de eerste amfibieën die aan land gingen, tot de insekten en libelledino’s je ziet ze hier allemaal. Zelfs de ‘vogelbekdino’ die ik nog nooit eerder had gezien met een snavel zie je hier.

Vervolgens kom je in de tijd van de zoogdieren nadat de dino’s waren uitgestorven en zie je mammoeten, sabeltandtijgers en de enorme voorouders van de luiaard die nog wel op zijn poten stond. Op het einde ga je naar de cro-magnum toe; de allereerste ‘moderne’ mens en zie je hoe zij leefden van het jagen tot aan het moment dat ze zich meer gaan organiseren en echt beginnen met het bouwen van huizen. Dat ze niet alleen maar dierenvellen droegen maar zelf stoffen konden weven, brons smeden, doden begroeven, instrumenten konden maken en kunst, gingen leven van de visvangst etc.

Je eindigt deze wandeling in de huidige tijd; met een spiegel waarin je jezelf ziet 😉 En de boodschap dat iedereen er misschien anders uitziet, maar we toch hetzelfde zijn.

Meer informatie vind je hier.

Linda van Aken

Leave a comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

    Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.