Leiden wordt ook wel de stad van de ontdekkingen genoemd, en dat is niet voor niets. Hier vind je namelijk de oudste universiteit van Nederland waar nog steeds veel gebouwen en bezienswaardigheden aan herinneren. Denk bijvoorbeeld aan de Hortus Botanicus maar ook de Sterrenwacht. De wetenschap; van natuurkunde tot en met geneeskunde wordt tot op de dag van vandaag nog steeds bestudeerd en onderzocht.
In Rijksmuseum Boerhaave wordt stil gestaan bij de ontwikkeling van deze wetenschap en wat het vandaag de dag heeft opgeleverd. Ook met kinderen is dit museum een aanrader, ergens heeft het wat weg van NEMO Science Center maar dan meer met een wetenschappelijke achtergrond.
Rijksmuseum Boerhaave
Rijksmuseum Boerhaave is een wetenschapsmuseum in de Nederlandse stad Leiden en is vernoemd naar de Leidse wetenschapper Herman Boerhaave. Het museum werd in 1928 opgericht door twee Leidse hoogleraren om ervoor te zorgen dat oude apparatuur en historische instrumenten niet verloren zouden gaan in een ronde van vernieuwingen en moderniseringen in de laboratoria van de universiteit. Dit om het historisch belang niet verloren te laten gaan. Daarnaast werden er medische instrumenten en voorwerpen van een zoöloog aan de collectie toegevoegd.
In 1931 opende het museum in het voormalige Boerhaave Laboratorium tot het in 1991 verhuisde naar het voormalige Sint Caeciliaklooster. Het werd toen samengevoegd met de collectie van het Geschiedkundig Medisch-Pharmaceutisch Museum van de gemeente Amsterdam. In 2016 & 2017 werd de collectie gerenoveerd en gemoderniseerd met diverse korte films en audiofragmenten. Ook werd de naam veranderd naar het Rijksmuseum Boerhaave. Niet zonder succes; in 2019 werd het museum bekroond met de European Museum of the Year Award. De naam werd bij de heropening veranderd naar Rijksmuseum Boerhaave.
In Rijksmuseum Boerhaave neem je een intrigerende kijk in de wereld van wetenschap. Je vindt er een collectie die vijf eeuwen onderzoek, innovatie en een intensieve samenwerking met kopstukken uit de wetenschap van vandaag toont. Wat zijn de belangrijkste ontdekkingen uit onze wetenschapsgeschiedenis? Wie zaten daarachter en hoeveel impact hebben hun ontdekkingen op ons leven? In Museum Boerhaave vind je de antwoorden op die vragen! Het museum bevat een collectie historische wetenschappelijke instrumenten uit alle takken van de wetenschap, maar hoofdzakelijk uit de geneeskunde, natuurkunde, en astronomie.
Boerhaave
Herman(us) Boerhaave was een Nederlands arts, anatoom, botanicus, scheikundige en onderzoeker en leefde van 1668 tot 1738. Hij was een hoogleraar die een tijdlang drie van de vijf leerstoelen van de medische faculteit bekleedde, rector magnificus was van de Universiteit van Leiden en directeur van de Hortus Botanicus Leiden. Hij stond bekend als begenadigd docent en was een van de bekendste mannen van Europa, wiens faam zelfs tot in China was doorgedrongen. Boerhaaves motto was Simplex sigillum veri (Eenvoud is het kenmerk van het ware).
Anatomisch Theater
Je begint je bezoek aan het Boerhaave museum bij het Anatomisch Theater. Dit was de enige in Nederland en een getrouwe replica van het theater dat de Universiteit in 1594 opende. Hier ontleedde de hoogleraar anatomie in enkele dagen het lichaam om zo meer te weten te komen over het lichaam. Niet met als doel om het lichaam te ontrafelen, maar om meer te weten te komen over God.
In de Gouden eeuw bestond het publiek uit studenten, chirurgijns en mensen die daarvoor betaalden. Deze ontledingen vonden plaats in de winter, omdat de lijken dan minder snel zouden ontbinden. En in de zomer werden hier exotische voorwerpen centraal gesteld.
Nu doet het theater dienst als inleiding op het bezoek. In een korte film van nog geen tien minuten word je meegenomen in de wereld van de wetenschap; van de werking van het lichaam tot en met de hemellichamen in verre zonnestelsels. Rondom het theater vind je vitrines die een soort rariteitenkabinet vormen met diverse historische objecten maar bijvoorbeeld ook een collage met geprepareerde vlinders.
Vaste tentoonstellingen
In de vaste tentoonstellingen doorloop je de ontwikkeling van 5 eeuwen aan wetenschappelijk onderzoek. Deze komen thematisch aan bod zoals de gouden eeuw maar ook Nederland en water. In de tentoonstellingen vind je meer informatie, historische voorwerpen in vitrines, maar ook interactieve elementen middels beeld of proefjes die je zelf kan doen om zo te ontdekken hoe het werkt. Een deel van deze tentoonstellingen zijn:
Gouden Eeuw
Het veranderende wereldbeeld zet mensen aan om verder te denken en te kijken. Een van de belangrijkste Nederlandse wetenschappers die dat letterlijk en figuurlijk in de praktijk brengt is Christiaan Huygens (1629-1695). Hij levert belangrijke bijdragen aan de wiskunde, natuurkunde en sterrenkunde. Veel van zijn uitvindingen en instrumenten zijn in Rijksmuseum Boerhaave te zien. Daarnaast kom je hier meer te weten over de microscopen van Anthonie van Leeuwenhoek.
Ziekte & Gezondheid; van hopen naar weten
In het begin van de 19de eeuw ontdekte een arts bij toeval dat hij met een opgerold stuk papier naar het hart van een patiënt kon luisteren. Hij vond zo de allereerste stethoscoop uit. Tegenwoordig hebben we de MRI-scanner voor een totaalbeeld, inclusief dwarsdoorsneden. In deze zaal kom je meer te weten over het lichaam en de gezondheidszorg.
Je begint met een interactief scherm waarbij je lichaam in röntgen wordt laten zien, maar kom je ook achter het nut van aderlaten of de hygiëne. Middels verschillende ‘bedden’ kom je meer te weten over diagnose maar ook narcose of het opereren zelf waarbij je zelf met een ‘operatiegun’ een ring moet zien te verplaatsen over een spiraal.
Water, stroom en data; veilig land dankzij wiskunde en wind
In deze laatste ruimte kom je meer te weten over de meest recente toepassingen van wiskunde en het waterbeheer. Zeker in Nederland speelt dit een grote rol. Middels beeldschermen en proefjes moet je zelf voorkomen dat een polder overstroomt met water en vind je een van de oudste computers van het land, deze hebben minder rekenkracht dan wat je nu in een telefoontje vindt. Het leukste vonden de kinderen echter nog wel de computer waar je pacman en een tennisspel mee kan spelen tegen elkaar. Ze vonden het alleen niet leuk, dat mama het toch iets beter deed dan zij zelf. 😉
Wiskunderoute & Dokterstas
Een absolute aanrader is om op stap te gaan met de wiskunderoutekoffer of de dokterstas. Dit zijn speciale koffers met een soort speurtocht met vragen en opdrachten om mee op ontdekking te gaan in het museum. Hierdoor komen de diverse onderwerpen nog veel meer tot leven. In de koffers zitten voorwerpen die je kunnen helpen hierbij.
Bij de wiskunderoute kom je meer te weten over de sterrenkunde, maar ook de historische afmetingen (voet en duimen) en ga je aan de slag met een tekenaapje. Deze wiskunderoute is er voor kinderen van 8 t/m 13 jaar en voor 14+ havo/vwoniveau. Wij gingen met de juniorroute op stap en een deel van deze opdrachten vonden ze erg leuk, terwijl anderen toch nog iets te hoog gegrepen bleken.
Met de dokterstas ga je meer de geneeskundige kant op en ontdek je met een echte stethoscoop het verschil in hartslag tussen rust en na inspanning of over bacteriën en kijk je net als Anthonie van Leeuwenhoek door een microscoop. In het opdrachtenboekje kun je de antwoorden opschrijven, voor een deel feiten en een ander deel ook meningen. Bij de dokterstas krijg je ook een handleiding voor de ouders mee met de antwoorden en suggesties om met de kinderen te bespreken.
Deze koffertjes waren echt een groot succes. Het is dan ook verstandig om hier de tijd voor uit te trekken. Je bent zo anderhalf uur verder! Met name in de eerste ruimtes zoals over de Gouden Eeuw was dit echt een waardevolle aanvulling. In de latere tentoonstellingen vind je nog meer interactieve elementen, waardoor de kinderen al snel ‘afgeleid’ raken omdat er teveel te zien en doen is.
Canon van Nederland
Een andere speurtocht geschikt voor kinderen is de Canon van Nederland. Hierin komen de belangrijkste gebeurtenissen uit de Nederlandse geschiedenis aan bod. Ook in Rijksmuseum Boerhaave kom je objecten tegen die hiermee te maken hebben. Verspreid over de tentoonstelling vind je regelmatig ook een sticker die aangeeft dat je met zo’n object te maken heeft. Met behulp van deze speurtocht kom je hier nog veel meer over te weten en misschien los je wel het raadsel op.
Schateiland
In deze kleine expositie, naast de ingang van Spelen met Wiskunde ga je mee op expeditie naar de Gouden Eeuw en de ontdekkingstochten in die tijd. Dit is een interactieve tentoonstelling speciaal gericht op kinderen. Aan het begin van de tentoonstelling pak je een schatkaart, die de route vormt door de tentoonstelling en op verschillende plekken kan afstempelen.
Middels interactieve installaties kun je hier bijvoorbeeld in de boeg klimmen van een schip om een foto te maken als zeemeermin, of je positie op zee bepalen door middel van oude technieken zoals een kwadrant en ontdek je welke producten er ingevoerd werden in het verleden. Je kan zelfs even voor scheeparts spelen en bijvoorbeeld een arm door midden zagen.
Spelen met Wiskunde
Het leukste vonden de kinderen de tentoonstelling Spelen met Wiskunde waar je er achter komt dat wiskunde overal is en je niet zonder kan. En dan draait het niet om saaie sommen of ingewikkelde formules. Maar middels diverse installaties en proefjes kun je hier zelf mee experimenten. Van geluidsgolven tot zelf een draaikolk creëren of een brug bouwen en van licht en schaduw tot en met de gulden snede die bepaald hoe ‘perfect je gezicht’ is.
De favoriet van onze zoon was de knikkerbaan waarbij kansberekening centraal staat. Je laat de knikkers naar beneden rollen en leert zo over toeval en kansberekening. En de favoriet van onze dochter was de laatste zaal over patronen waarbij er verschillende tafels liggen met plastic figuren waarmee je patronen kan maken zoals vroeger gebruikt werd in Andalusië maar ook de Penrose betegeling.
Besmet!
Tot slot heb je de tijdelijke tentoonstelling Besmet!, een thema wat de afgelopen jaren veel invloed heeft gehad op levens. In deze tentoonstelling kom je meer te weten over de uitbraak van besmettelijke ziekten, bacteriën, hygiëne en natuurlijk ook over epidemieën die in het verleden veel invloed hebben gehad. Denk bijvoorbeeld aan de pest, recenter de Spaanse griep en nu natuurlijk de uitbraak van Sars covid. Daarnaast is er een speciale podcastserie voor opgenomen. Deze vind je hier.
Waterland Boerhaave
In de binnentuin van het Boerhaavemuseum vind je een speelplaats voor de kinderen. Het hele jaar door kunnen ze hier van de glijbaan, of klimmen. Daarnaast is er een waterspeeltuin aangelegd en kun je hier in de zomer genieten op het terras. De waterspeeltuin was nog gesloten toen wij er waren, maar toch konden de kinderen hier even lekker spelen in het zonnetje.
Waterland Boerhaave is een wetenschappelijke speeltuin in de monumentale binnenplaats van het museum waar kinderen kunnen ervaren wat er nodig is voor droge voeten in ons land. Alle speelelementen van de waterbaan beïnvloeden elkaar. Om te polderen moet je samenwerken! Spelenderwijs maken de kinderen ook kennis met principes uit de wetenschap en de techniek. Hoe werken waterraderen en hoe ‘schroef’ je water omhoog?
Meer informatie vind je hier.
Zoals ze zelf zegt is ze besmet met het reisvirus en eist ze het liefste de hele wereld over. Ook gaat ze graag op ontdekking in eigen land en probeert de vele uurtjes achter de laptop te compenseren met quality time doorbrengen met het gezin.Ze is altijd in voor een spontane actie.
- Maritiem Museum presenteert sfeervol Winter aan de Kade - 10 december 2024
- Top 10 hotels Schiphol Airport - 9 december 2024
- Camping Koeksebelt Ommen - 8 december 2024
Leave a comment