Skip to Content

Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken

Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken

In Barger-Compascuum, Drenthe vlakbij de Duitse grens vind je het veenpark. Dit is een openluchtmuseum met twee dorpjes waarbij je meer te weten komt over hoe de mensen hier vroeger leefden en kun je meer leren over het turf steken en waar het voor gebruikt wordt.

Vooraf had ik er veel positieve verhalen over gehoord, maar later las ik ook nog een aantal negatieve Google reviews. Ik was dus erg benieuwd naar wat we hier zouden aantreffen, vanwege de coronamaatregelen hadden we al een week van tevoren een tijdsslot moeten reserveren en wisten we nog niet dat het zo warm zou worden (meer dan 30 graden). Daarom besloten we meteen in de ochtend te gaan, zodat we daarna altijd nog even konden zwemmen.

Bargermond; dorpje begin 19e eeuw

Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde
Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde
Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde
Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde
Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde
Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde
Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde
Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde
Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde
Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde
Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde
Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde
Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde

Langs de kanalen waarmee het turf werd vervoerd ontstonden er zogenaamde lintdorpen. Dit is ook het geval in Bargermond, een Drents-Gronings veenkoloniaal dorp uit de periode 1900 tot 1966 waar zelfs in de jaren ’50 en ’60 nog turf is gewonnen voor de fabriek. Dit dorp is hier ontstaan vanwege de kruising van belangrijke wegen en water. Zo ontstonden er interessante locaties waar ambachtelijke bedrijfjes een plek vonden. Zo vind je hier een bakker, maar ook een ‘moderne’ radiowinkel, er is een klompenmaker, kruidenier en een molen.

Natuurlijk mag ook de kerk en de school met twee klaslokalen, waar de nonnen lesgeven, niet ontbreken. Dit vonden de kinderen erg leuk; ze kropen in de schoolbanken terwijl de ander voor juf of meester ging spelen. Op de tafeltjes lagen oude lesmaterialen waarvan dochter het rekenhulpje herkende en lagen er leesschriften open die ze natuurlijk zelf ook even gingen proberen te lezen. 😉 De brugwachterswoning heeft extra grote zijramen voor een goed uitzicht over het kanaal.

Iedere dag zijn er een aantal huisjes ‘bewoond’. Zo kun je bij de bakker koeken kopen die er natuurlijk wel in gingen bij de kinderen. Ook was er een klompenmaker aanwezig die je meer kan vertellen over het proces van homp naar klomp, helaas wel met een behoorlijk accent waardoor het niet altijd even verstaanbaar was en we een deel voor de kinderen moesten ‘vertalen’ (we hadden gelukkig allebei wel eens op andere plekken hetzelfde proces gehoord). Ook is de kruidenierswinkel open waar je Oud-Hollandsche snoepjes kan kopen. Op sommige dagen zijn er meer vrijwilligers aanwezig die het verleden tot leven brengen.

Plaggenhutdorp Aole Compas

Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde
Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde
Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde
Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde

Achterin het park vind je nog een tweede dorp; het plaggenhuttendorp. Hier is het veenpark ook mee begonnen. Dit dorp vertelt het verhaal over de eerste bewoners die zich hier vestigden. Dit waren geen turfstekers maar boekweitboeren, tot de aanval in 1850 en ze voor de veenbazen gingen werken of verhuisden. Deze huizen zijn heel simpel opgezet; er was namelijk de ongeschreven regel dat een hut mocht blijven staan als die tussen zonsondergang en zonsopgang was gebouwd en de schoorsteen ’s ochtends rookte. Het hele gezin helpt mee op de akker, ook de kinderen. Van het materiaal dat voorhanden was bouwden ze deze plaggenhutten met een kamer met bedstedes en een werkruimte of schuur voor het kleinvee. Deze huisjes vind je in een bosrijke omgeving.

Turf steken

Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde
Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde
Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde

Als je meer wilt weten over de turf en de ontginning hiervan is het een aanrader om een rondje te maken met de ’turftrein’. Deze vertrekt vanaf het station vooraan bij het park en neemt je mee op een mooie route langs de weilanden, door het natuurgebied met heide die voorzichtig begint te bloeien en langs vennetjes in het moeras. Het is wel een heel hobbelige rit over het spoor. Dat is omgebouwd om nu toeristen mee te nemen.

Bijna op het einde stop je bij een stationnetje en steek je met een brug het water over naar het ontginningsgebied waar de machines nog staan en de scheppen om meer te weten te komen over hoe het turf gestoken werd om daarna te laten drogen en waarvoor het gebruikt werd. Zowel met de hand als later met de machines. De kinderen hadden al snel een schep te pakken om dit ook te proberen… Opvallend is ook dat de muur waar het turf vanaf wordt gestoken vroeger 9 meter hoog was en nu nog geen anderhalf meter, dit is in de loop der tijd dus behoorlijk ingezakt. En dat terwijl een nieuwe turflaag heel erg langzaam weer aangroeit en de bovenlaag bijvoorbeeld al niet bruikbaar is.

Dorpstrein & Boottocht

Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde
Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde

Naast de turftrein is er nog een tweede treinspoor namelijk de dorpstrein, die een rondje rijdt om het dorp heen. Onderweg zijn er een tweetal haltes waar je kan uitstappen; zowel helemaal achteraan in het park bij de veenhuisjes als halverwege bij de centrale straat zodat je niet hoeft te lopen. Dit treintje rijdt regelmatig een rondje.

Daarnaast is er in de middag de mogelijkheid om een stukje mee te varen met de boot die over het water van voren naar achteren vaart en weer terug. Het is wel even een kort stukje lopen naar het kanaal.

Speurtocht

Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde

Voor de kinderen is er een soort van speurtocht; zij volgen het verhaal van Liesje en vinden overal rode boeken met meer informatie over hoe zij vroeger woonden en leefden. Bijvoorbeeld dat de veldwachter langs de huizen ging om te controleren of je wel naar school ging, of welke snoepjes ze lekker vonden. Voor de kinderen was dit iedere keer een net iets te lang verhaal waardoor ze afhaakten. Was het een stuk bondiger geweest was het voor hen ook een stuk interessanter.

Harmonium museum

Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde

Op het terrein van het Veenpark vind je ook het Harmonium museum. Dit moet je wel even weten, want het ligt een beetje verscholen achter de bossen. Met de turftrein kom je hier wel langs en kun je hier ook uitstappen. Het gebouw is wel heel opvallend modern met een enorm toetsenbord op de muren geschilderd. Binnen vind je een collectie van oude piano’s. Deze hebben wij gelaten voor wat het was.

Speeltuin

Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde

Naast het restaurant vind je een speeltuin, deze ligt net buiten het veenpark en is ook van buitenaf te bezoeken. Heel grappig is dat ze hier een aantal speelelementen in een driehoeksvorm hebben neergezet, naar de stijl van de eerste boeren die hier woonden.

Restaurant

Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde

Vooraan bij de ingang vind je een restaurant met groot terras waar je kan zitten om wat te eten. Nu was de menukaart wel een beetje onduidelijk en verschilde die ook, want zag ik eerst alleen patat en snacks staan was er later toen ik aan een tafel ging zitten nadat we hadden besteld ook nog een andere kaart waar ook tosti’s opstonden en kleine lunchgerechten, en nog weer andere staanders met daarop hapjes zoals een hapjesplankje en nachochipjes. Verwacht echter niet teveel van het eten; de poffertjes waren opgewarmd uit een pakje en de Drentse Stikker (berenhap) had zwartgebrande ui en er was een goedkoop alternatief voor de Calippo ijsjes (maar wel dezelfde prijzen).

Achteraan in het park vind je ook nog Mama’s pannenkoekenhuis. Ik heb geen idee hoe het eten hier is.

Bezoekers expositie Geopark de Hondsrug

Veenpark openluchtmuseum Drenthe bezoeken - Reisliefde

Achter de kassa vind je ook de gratis toegankelijke bezoekers expositie van Geopark de Hondsrug dat meer tekst en uitleg geeft over het turf steken en het gebied vroeger en nu. Van veenlijken die er zijn gevonden in Denemarken, tot een compleet bewaarde houten weg die in het veen was weggezakt, welke materialen er gebruikt werden bij het steken en zijn er foto’s te vinden van vroeger en nu.

Meer informatie vind je hier.

Linda van Aken
Laatste berichten van Linda van Aken (alles zien)

Leave a comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

    Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.