Skip to Content

Vogelobservatorium TIJ Stellendam; vogelkijkhut Haringvliet & wandelen Scheelhoek

Vogelobservatorium TIJ Stellendam; vogelkijkhut Haringvliet & wandelen Scheelhoek

Op het enige Zeeuwsche eiland dat nog bij de provincie Zuid-Holland valt kan je natuurlijk genieten van het strand bij Ouddorp, dat een van de mooiste stranden van ons land is. Maar je kan ook een bezoek brengen aan het indrukwekkende vogelobservatorium TIJ in natuurreservaat Scheelhoek. Ook als je geen vogelspotter bent en op pad gaat met verrekijker is dit een aanrader, alleen al vanwege het indrukwekkende bouwwerk!

Vogelreservaat Scheelhoek

De Scheelhoek ontstond rond 1870 als een kale driehoekige zandplaat aan de monding van het Haringvliet. Bij vloed stond het gebied onder zout water. Er vormden zich slikken, strand en een smalle reep beginnende duinen aan de noordrand. Riet en biezen werden geplant om opslibben te bevorderen. Met de aanleg van de Haringvlietdam- en sluizen verdween de invloed van getijden en van zout water.

Deze is vanaf 2019 weer gedeeltelijk teruggekeerd met het op een kier zetten van de sluizen van de Haringvlietdam. Doordat de sluizen regelmatig een klein stukje open staan kan het water dat langs Scheelhoek stroomt, brak worden. Trekvissen kunnen eindelijk weer de Rijn en Maas op zwemmen om zich voort te planten in Duitsland en Frankrijk. De natuur, die door de deltawerken onder druk is komen te staan, krijgt weer de ruimte.

De geul aan de zuidzijde werd Zuiderdiep genoemd. Na het gereed komen van de Haringvlietsluizen en de bijbehorende werken viel dit Zuiderdiep binnendijks en werd een zoetwaterberging. Het waterpeil wordt hoog gehouden om de rietcultuur en bijbehorende fauna te behouden. Er wordt riet geoogst, maar door jaarlijks een deel te laten staan, zorgt Natuurmonumenten voor zogeheten ´overjarig´ riet. Dit is belangrijk voor de vogels die hier broeden.

In het broedseizoen vind je hier allerlei broedvogels zoals de visdief, grote stern, kluut, bontbekplevier en de kokmeeuw. Buiten het broedseizoen is het omliggende, veelal ondiepe, water met droogvallende slikken een trekpleister voor vogels. Heel veel eenden, zilverreigers, lepelaars en ijsvogels zijn er te zien. En in de winter is het een overwinteringsgebied voor een groot aantal soorten ganzen.

Om de rust voor de vogels zo min mogelijk te verstoren is de Plaat van Scheelhoek niet toegankelijk. Er worden wel regelmatig excursies in het gebied georganiseerd door Natuurmonumenten en er is een vogelobservatorium. Enkele jaren geleden zijn er voor de kust vier eilandjes aangelegd, de zogenaamde Scheelhoekeilanden of ´broedvogeleilandjes´. Deze buitendijkse eilandjes zijn niet toegankelijk maar wel te overzien vanaf de oostkant van de jachthaven van Stellendam.

Vogelobservatorium TIJ Stellendam; vogelkijkhut Haringvliet & wandelen Scheelhoek - Reisliefde
Vogelobservatorium TIJ Stellendam; vogelkijkhut Haringvliet & wandelen Scheelhoek - Reisliefde
Vogelobservatorium TIJ Stellendam; vogelkijkhut Haringvliet & wandelen Scheelhoek - Reisliefde
Vogelobservatorium TIJ Stellendam; vogelkijkhut Haringvliet & wandelen Scheelhoek - Reisliefde
Vogelobservatorium TIJ Stellendam; vogelkijkhut Haringvliet & wandelen Scheelhoek - Reisliefde

Doordat het een beschermd natuurgebied is vind je hier geen uitgebreide wandelroutes, maar alleen een pad naar het observatorium. Dit pad begint op de parkeerplaats bij Marina Stellendam. Een bord geeft aan waar je moet zijn. Vervolgens loop je eerst een kort stukje tussen de struiken over de zandduinen, waarna je een trap afdaalt naar waterniveau.

Je kan hier ook sporen tegenkomen van reeën en bevers. Het kan wel handig zijn om laarzen aan te trekken, vanwege het verschil in waterstand en bij regen kan het hier behoorlijk nat en modderig zijn. Ook zijn er vlonderbruggen aangelegd over poelen heen.

Vogelobservatorium TIJ Stellendam; vogelkijkhut Haringvliet & wandelen Scheelhoek - Reisliefde

Aan het einde van het pad vind je houten paaltjes en worden de wallen steeds hoger totdat je uitkomt in een soort tunnel dat lijkt op een bunker. Hier vind je al twee kijkgaten. Aan het einde van de tunnel zit je in het midden van het ei en is de kans om vogels te storen minimaal.

Vogelobservatorium TIJ

Vogelobservatorium TIJ Stellendam; vogelkijkhut Haringvliet & wandelen Scheelhoek - Reisliefde
Vogelobservatorium TIJ Stellendam; vogelkijkhut Haringvliet & wandelen Scheelhoek - Reisliefde
Vogelobservatorium TIJ Stellendam; vogelkijkhut Haringvliet & wandelen Scheelhoek - Reisliefde
Vogelobservatorium TIJ Stellendam; vogelkijkhut Haringvliet & wandelen Scheelhoek - Reisliefde

Aan de rand van het Haringvliet vind je het bijzondere vogelobservatorium, deze is niet alleen populair bij vogelspotters en gezinnen met kinderen, maar ook instagrammers komen hier om foto’s te maken. Het bouwwerk heeft de vorm van een ei van de grote stern. Maar dan wel een reuzenei van 8 meter hoog en 11 meter lang van hout en bedekt met stro.

Deze hut is een van de weinige vogelkijkhutten die door een architect is ontworpen en heeft dan ook een kostenplaatje van meer dan een miljoen euro, waardoor dit de duurste van Nederland is. Dat is wel inclusief het aanleggen van het wandelpad door de lage duinen en over de zandplaat waarvoor er gekapt moet worden.

Vogelobservatorium TIJ Stellendam; vogelkijkhut Haringvliet & wandelen Scheelhoek - Reisliefde
Vogelobservatorium TIJ Stellendam; vogelkijkhut Haringvliet & wandelen Scheelhoek - Reisliefde
Vogelobservatorium TIJ Stellendam; vogelkijkhut Haringvliet & wandelen Scheelhoek - Reisliefde
Vogelobservatorium TIJ Stellendam; vogelkijkhut Haringvliet & wandelen Scheelhoek - Reisliefde

Vanaf het vogelobservatorium heb je een 360-graden uitzicht over een kolonie van die grote sterns, maar ook het weidse Haringvliet en de Haringvlietsluizen. Ook zonder verrekijker kan je hier heel makkelijk vogels spotten. Wel zo fijn als je met kinderen bent, want daardoor wordt het een stuk ‘leuker’. Zo zagen we heel veel kokmeeuwen die voedselvluchten maakten en met hun buit de verschillende vogelgaten in de ‘bunker’ bezochten.

Voor het ei zagen we de kolonie sterns en aan de oostkant was er een groep prachtige zwanen. De kinderen bleven daarom maar heen en weer lopen om te kijken. Vanwege de houten structuur konden ze daar een beetje omhoog klimmen om zo zelf ook door de kijkgaten te kijken.

Tip: Wil je hier rustig rondkijken kom dan vroeg in de ochtend of juist aan het einde van de dag. Geef je kinderen ook aan dat het niet de bedoeling is dat ze hier gaan rondrennen of schreeuwen en zo de vogels wegjagen.

Meer informatie vind je hier.

Vogelkijkhut Bliek

Vogelobservatorium TIJ Stellendam; vogelkijkhut Haringvliet & wandelen Scheelhoek - Reisliefde

De architect heeft trouwens ook een ander vogelkijkhut ontworpen in het Haringvliet, maar dan aan de andere kant van het water op een eilandje bij Voorne-Putten.

Haringvliet schattentocht

Toen wij hier waren in mei vonden we hier ook een van de 12 schatten van de IVN schattentocht rondom het Haringvliet. Deze route is uitgezet voor jongeren om zo de omgeving te ontdekken en hun ervaringen te delen in vlogs of foto’s op sociale media en zo kans te maken op mooie prijzen.

Meer informatie vind je hier.

Tip: Een bezoek aan dit vogelobservatorium is goed te combineren met een dagje strand of het wandelen van de bunkerroute.

Linda van Aken
Laatste berichten van Linda van Aken (alles zien)

Leave a comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

    Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.