Skip to Content

Welke vaccinaties op reis naar het buitenland

Welke vaccinaties op reis naar het buitenland

Bent je van plan om samen met de kinderen het buitenland te bezoeken, dan is het raadzaam om vooraf informatie in te winnen over de benodigde vaccinaties en eventuele andere voorkomende aandoeningen in het land van bestemming. Kinderen, en vooral jonge kinderen, zijn gevoeliger voor ziekten dan volwassenen. Vooral in (sub)tropische gebieden, maar ook in enkele landen in het voormalig Oostblok is er een verhoogde kans op infecties.

Zelfs voor een aantal bestemmingen in Oost-Europa of landen als Egypte en Turkije worden vaccinaties geadviseerd. Natuurlijk is het altijd goed om bij jezelf een afweging te maken of je wel of niet je kind wil laten vaccineren of het risico durft te lopen. Zelf hebben wij het voor onze reis naar Egypte wel laten doen, en laten we de vaccinaties ook herhalen zodat we in de toekomst vaker verre reizen kunnen maken.

it in het kader van better safe than sorry; als het te voorkomen valt dat je kind ziek wordt waarom zou je het dan niet doen? Maar ik ken ook ouders die er bewust voor om dat niet te doen, dat moet iedereen voor zichzelf beslissen. Welke aandoeningen en vaccinaties het meeste gangbaar zijn of wat je hieraan kan doen vind je hier onder.

DTP: Difterie, tetanus, polio

De afkorting DTP staat voor de infectieziekten difterie, tetanus en polio.

  • Difterie is een zeer besmettelijke infectie met een bacterie. De bacterie kan overgedragen worden via hoesten of door aanraken. Meestal word je 2 tot 5 dagen na besmetting ziek. De bacterie beschadigt vaak weefsel, zoals de huid of longen. Voordat er in Nederland een vaccinatie was tegen difterie gingen er veel kinderen aan dood.
  • Tetanus, ook wel kaakklem of wondkramp genoemd, wordt veroorzaakt door de bacterie Clostridium tetani. Zodra de bacterie, die bijvoorbeeld in straatvuil zit, in een open wond(je) komt, kan iemand een tetanusinfectie oplopen. Sinds 1954 krijgen kinderen een inenting tegen tetanus, 3 keer voor hun eerste verjaardag en als ze 4 en 9 jaar oud zijn.
  • Poliomyelitis is ook bekend als kinderverlamming. Polio wordt veroorzaakt door een virus. Het virus wordt van mens op mens overgedragen door besmet voedsel, besmette ontlasting of besmet water of door kleine druppeltjes in de lucht. De infectie kan leiden tot verlammingen. Voordat de vaccinatie in 1957 werd ingevoerd, kwam polio vaak voor en overleden er ook regelmatig mensen aan polio. De laatste polio-epidemie vond plaats in 1992/1993 onder niet-gevaccineerde mensen.

In Nederland valt het DTP vaccin onder het rijksvaccinatieprogramma. Op een leeftijd van 3 maanden krijgen ze hun eerste bescherming tegen difterie, tetanus, polio en kinkhoest. (DKTP) Een tweede vaccinatie krijgen kinderen in hun 9e levensjaar. Deze wordt gelijktijdig met een tweede BMR vaccinatie gegeven.

Het vaccin geeft 10 jaar bescherming tegen DTP en moet indien nodig weer worden herhaald. Kinderen die nog niet zijn gevaccineerd, bijvoorbeeld wegens geloofsovertuiging van de ouders kunnen een serie van 3 injecties krijgen om de 10 jaar lange bescherming te waarborgen. Als kinderen onbeschermd een wond oplopen met straatvuil of aarde dan kunnen ze achteraf wel een tetanusinjectie krijgen. Het vaccin bevat alleen gedode virussen en bacteriën waardoor er geen of slechts milde bijwerkingen ontstaan zoals een zwelling rond de injectieplaats, lichte koorts en spierpijn.

Een DTP vaccin wordt voor bijna ieder land geadviseerd met uitzondering van West-Europa, Australië, Nieuw-Zeeland en de Verenigde Staten. Difterie en polio komen in de Westerse wereld bijna niet meer voor. Tetanus is nog steeds een wereldwijde aandoening.

Meer informatie vind je hier.

BMR vaccinatie

BMR staat voor bof, mazelen en rode hond.

  • De bof wordt veroorzaakt door een virus, dat zich via de lucht verspreidt. Mensen kunnen elkaar besmetten via niezen en hoesten. Voor de invoering van een vaccinatie tegen de bof kreeg ongeveer 96% van de mensen de bof. Hersenvliesontsteking en doofheid kwamen destijds als gevolg van de bof regelmatig voor.
  • Mazelen wordt veroorzaakt door een virus. Dit virus is zeer besmettelijk en wordt via de lucht, door hoesten en niezen overgedragen. Een kind kan bijvoorbeeld besmet raken door een klasgenoot met mazelen. Of je raakt besmet door langs iemand te lopen in de supermarkt die besmet is. Je kunt mazelen oplopen als je geen mazelen gehad hebt of niet tegen mazelen ingeënt bent. Heel soms krijgt iemand die is ingeënt, toch mazelen. Je wordt dan meestal wel minder ziek.
  • Rodehond is een zeer besmettelijke ziekte die wordt veroorzaakt door het rubellavirus. Je wordt er meestal niet erg ziek van. Het virus verspreidt zich via hoesten en niezen. Het virus is vooral gevaarlijk voor zwangere vrouwen omdat het kan leiden tot een miskraam of ernstige aangeboren afwijkingen bij hun ongeboren kind.

Kinderen krijgen als onderdeel van het Rijksvaccinatieprogramma op een leeftijd van 14 maanden een vaccin tegen deze ziekten bij het consultatiebureau, dit omdat het vaccin bij jongere kinderen minder goed werkt. Als kinderen 9 jaar zijn, krijgen ze de tweede vaccinatie bij de GGD Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst of een centrum voor Jeugd en Gezin. Na 2 vaccinaties is meer dan 99% van de kinderen beschermd.

Ga je naar het buitenland met een kind jonger dan 14 maanden? In sommige landen heerst mazelen en is het verstandig kinderen eerder te laten vaccineren. Bescherming treed 3 tot 4 weken na de vaccinatie op, waardoor het belangrijk is om hier rekening mee te houden en de kinderen tijdig voor de reis te vaccineren. De bescherming is levenslang en hoeft niet meer te worden herhaald.

De bijwerkingen van een vaccinatie bestaan uit een lichte zwelling rond de injectieplaats en soms na 5 tot 12 dagen koorts of lichte uitslag.

In veel niet westerse landen zoals in Afrika, Azië, Venezuela, Brazilië, Colombia, Guyana en Haïti, komt mazelen nog veel voor en wordt vaccinatie geadviseerd. Binnen Europa is het advies vooral van kracht voor Roemenië en Oekraïne.

Meer informatie vind je hier.

Hepatitis A / Geelzucht

Hepatitis A (besmettelijke geelzucht)is een wereldwijd voorkomend virus waardoor de lever kan worden ontstoken. In de meeste westerse landen komen uitbraken slechts incidenteel voor. Vooral kinderen krijgen na een besmetting last van koorts, misselijkheid, een slechte eetlust en stopverfkleurige ontlasting. Rauw voedsel en besmet drinkwater zijn bekende bronnen van infectie.

Er bestaat een betrouwbaar vaccin waarmee de kinderen een jaar beschermd zullen zijn. Bij een herhaling van het vaccin na 6 tot 12 maanden stijgt de bescherming naar 30 jaar. Maag-darm klachten en griepachtige verschijnselen zijn de meest voorkomende bijwerkingen van het vaccin.

Deze vaccinatie wordt geadviseerd voor alle landen waarin deze ziekte voorkomt. Dit zijn onder andere de meeste (sub)tropische landen maar ook in landen dichter bij huis zoals Marokko, Egypte en Turkije.

Let op: Voor kinderen t/m 15 jaar is er een combinatievaccin van A & B mogelijk. Zij hebben 1 prik voor de reis nodig en na minimaal 6 maanden de tweede.

Meer informatie vind je hier.

Hepatitis B

Hepatitis B is een virusinfectie van de lever. Er is een acute vorm of een chronische aandoening mogelijk. De verschijnselen zijn een geelachtige huid en een lichte griep, waarbij kinderen minder klachten ontwikkelen als volwassenen. De oorzaak bij kinderen is voornamelijk bloed-bloed contact. Hepatitis B geneest vaak vanzelf waardoor de persoon levenslang beschermd blijft.

Een vaccin is sinds 2011 onderdeel van het Rijksvaccinatieprogramma. Voor volledige bescherming zijn 3 injecties nodig, deze krijgen ze op de leeftijd van 3, 5 en 11 maanden oud.

Vooral in Azië, Afrika en Midden- en Zuid-Amerika, maar soms ook in westerse landen waaronder Nederland kan de infectie aanwezig zijn.

Meer informatie vind je hier.

Malaria, dengue en zikavirus

Malaria, dengue en zikavirus zijn tropische ziekten die worden overgegeven door een steek van een besmette mug. Er zijn alleen al 4 varianten van het denguevirus. Tegen deze ziektes zijn geen vaccinaties beschikbaar waardoor het belangrijk is om preventieve maatregelen te nemen zoals huid bedekkende kleding, muskietennetten en antimuggenvloeistof zoals DEET 30%.

Het ziekteverloop is vaak mild met griepachtige verschijnselen zoals koorts, hoofdpijn en spierpijn, maar vooral kinderen kunnen er ook goed ziek van worden. Na één besmetting bent je levenslang beschermd tegen dit specifieke type, maar niet tegen de andere varianten.

Ook malariapillen beschermen tegen deze ziekte. Het is belangrijk om tijdig de juiste dosering aan de kinderen te geven. De ziekten komen voornamelijk, maar niet alleen in de tropen voor.

Meer informatie hierover vind je hier.

Reizigersdiarree

Reizigersdiarree is een waterdunne ontlasting veroorzaakt door voedsel of drinken dat is besmet met schadelijke bacteriën. Vooral kinderen jonger dan drie jaar zijn hier extra gevoelig voor. Er bestaat kans op uitdroging door de diarree en/of braken.

Er is geen vaccin tegen waardoor voorkomen het belangrijkste is. Hygiëne is hierbij van het grootste belang. Denk aan een veilige bereiding van voedsel, handen wassen en het voorkomen dat kinderen voorwerpen in hun mond stoppen. Gebruik geen ijsblokjes of niet-gepasteuriseerde melk en roomijs.

Als een kind reizigersdiarree oploopt is het belangrijk om het veel te laten drinken. Omdat diarreeremmers niet verstandig zijn bij kinderen onder de 6 jaar is artsenbezoek nodig bij baby’s en kinderen die veel overgeven. Ook bij koorts boven de 39 graden en bloed of slijm in de ontlasting moet een arts worden bezocht. Een kind raakt uitgedroogd als het minder vaak moet plassen, versuft raakt of juist extra prikkelbaar.

Meer informatie vind je hier.

Kosten vaccinaties

Vaccinaties die buiten het Rijksvaccinatieprogramma vallen komen in principe voor eigen rekening. De kosten hiervan verschillen per aanbieder, het kan dus zeker lonen om vooraf prijzen te vergelijken. Ook kan dit afhankelijk zijn van het moment; zo zijn er ook instellingen waar je ‘s-avonds, in het weekend of zelfs thuis kan laten vaccineren. Gemiddeld gaat het om een paar tientjes.

In sommige gevallen, afhankelijk van de voorwaarden van je ziektekostenverzekering en aanvullende modules kan je deze kosten bij de verzekering declareren.

Let op: Informeer altijd bij de GGD naar de situatie in het land van bestemming en de benodigde voorzorgsmaatregelen.

Linda van Aken
Laatste berichten van Linda van Aken (alles zien)

Leave a comment

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

    Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.