De Zoologischer Garten Berlin, ook wel Zoo Berlin (dierentuin Berlijn) genoemd, is een dierentuin in het centrum van Berlijn bij Bahnhof Zoologischer Garten. De dierentuin is 35 hectare groot, en heeft de meeste soorten ter wereld. Er wordt nauw samengewerkt met het in het oosten van de stad gelegen, Tierpark Berlin Friedrichsfelde.
De Zoo Berlin is ook één van de oudste dierentuinen ter wereld. Als ik in het buitenland op vakantie ben, vind ik het altijd leuk om een dierentuin ter plaatse te bezoeken. Eigenlijk bezoek in Nederland zelden een dierentuin… Deze in Berlijn vond ik erg mooi, een groene oase midden in zo´n drukke stad, heerlijk.
Gebouwen/Dierenverblijven Zoo Berlin
Het roofdierenhuis is één van de grootste gebouwen. Rond het roofdierenhuis liggen twee grote buitenverblijven voor leeuwen en tijgers, een verblijf wat behoorde aan reuzenpanda Bao Bao, en veel verblijven voor andere roofdieren. Het huis bestaat uit twee vleugels en een centrale hal. In de noordelijke vleugel staan de binnen verblijven voor de grote katten (behalve leeuw en Perzische panter) en de verblijven voor jaguarundi’s, fossa’s en lepelhonden.
In de centrale hal vind je de trap naar het nachtdierenhuis in de kelder, de binnen verblijven voor leeuwen en Perzische panters. Ook hangen er informatieborden over verschillende onderwerpen, waaronder een aantal over de dierentuin van Madagaskar. In de zuidelijke vleugel leven kleine katten.
Het Nachttierhaus werd in 2007 heropend. Er zijn veertien ruime verblijven ingericht die geografisch georiënteerd zijn voor in totaal meer dan twintig diersoorten. Het eerste verblijf is een Afrikaans savannelandschap met bijvoorbeeld aardvarkens.
Andere verblijven vertegenwoordigen de regenwouden van Madagaskar, Zuidoost-Azië en Zuid-Amerika, de woestijnen van Australië en Afrika, de Andes met bijbehorende diersoorten en een collectie Zuid-Amerikaanse vleermuizen. Diverse soorten in het Nachttierhaus worden weinig in dierentuinen gehouden met de vampiers als meest bijzondere soort.
Het apenhuis bestaat uit twee delen; een deel voor de mensapen, gorilla’s, orang oetangs, chimpansees en bonobo’s, en een deel voor de andere primaten. Totaal leven er in het huis 24 soorten primaten.
Het antilopenhuis is in 1872 gebouwd en is daarmee het oudste nog overeind staande gebouw. Vroeger hebben hier meer dan tien soorten antilopen geleefd, maar tegenwoordig leven hier nog vijf soorten en de netgiraffen. De sitatoenga’s, waterbokken en de Litschiewaterbokkken leven in grote groepen, terwijl er ook een mannelijke basterdwaterbok en een mannelijke damagazelle gehouden wordt. De binnenkant van het huis is opgeknapt en binnenin is nu een klein Afrikaans landschap gemaakt. Omdat het zo oud is en ook exotisch aandoet, wordt het vaak gebruikt voor lezingen en toespraken.
Het nijlpaardenhuis bestaat uit twee grote koepels van plexiglas en is dus erg licht. In het huis zijn drie verblijven, twee verblijven voor dwergnijlpaarden en het grote bassin voor de nijlpaarden. Het nijlpaardenverblijf is zo gemaakt dat de dieren zonder moeite van binnen- naar buitenverblijf kunnen zwemmen. Deze verbinding kan worden afgesloten met een sluis.
Het vogelhuis is één van de grootste gebouwen. Het vogelhuis is onder te verdelen in vier delen: de papegaaienafdeling, de neushoornvogelafdeling, de centrale hal en de doorloopbare verblijven. De papegaaienafdeling is kaal. Binnen de verblijven staan geen levende planten, omdat die zouden worden opgegeten door de papegaaien. In deze vleugel staan ongeveer vijftien volières die uitsluitend door papegaaien worden bewoond.
De centrale hal is de grootste afdeling. Hier leven vele vogels uit droge gebieden en uit de tropen. Er zijn drie doorloopbare verblijven. Eén is een buitenverblijf dat wordt bewoond door Afrikaanse vogels, zoals dwergflamingo’s en glansspreeuwen. De andere twee zijn binnen gevestigd. Het grootste is een nabootsing van een Aziatisch regenwoud; het kleinste wordt bewoond door savannevogels.
De fazanterie is niet zozeer beroemd om haar fazanten, maar vanwege de kiwi’s die er zich al jaren succesvol voortplanten. In de fazanterie worden verder vele soorten hoendervogels, hokko’s en zangvogels gehouden. In de buurt liggen onder andere de verblijven voor de andesflamingo’s en de jamesflamingo’s, een volière met strandvogels en verblijven voor kraanvogels en kasuarissen.
Het pinguïnhuis is één van de nieuwste verblijven en wordt bewoond door vier soorten pinguïns. Aan de buitenkant leven twee kleine groepen subtropische pinguïns, de zwartvoetpinguïn en de Humboldtpinguïn. In het huis leven de antarctische rotspinguïns en de koningspinguïns. Dit verblijf is voorzien van echte sneeuw.
De Robbenfelsen is één van de oudste verblijven en heeft altijd dezelfde bewoners gehad, zeezoogdieren. Nadat de verblijven grondig zijn opgeknapt zijn hier nu Californische zeeleeuwen, Zuid-Afrikaanse zeeberen en zeehonden te zien.
Aquarium
Het Aquarium is een apart te bezoeken gedeelte van de dierentuin. Het aquarium is gebouwd in 1913 en het is het op één na oudste gebouw wat nog overeind staat. Het Aquarium bestaat uit drie verdiepingen: de begane grond is voor de vissen en een aquariumwinkel, de eerste verdieping is voor de reptielen en de tweede verdieping is voor kleine reptielen, amfibieën en geleedpotigen. De oudste vissen leven al sinds 1952 in het aquarium.
De begane grond is ook de woonplaats van vele kwallensoorten, één van de diersoorten waardoor het aquarium beroemd is geworden. Het Aquarium is twee keer uitgebreid. Deze scheiding is goed te zien want de bassins worden ineens een stuk groter.
Op de eerste verdieping leven de reptielen. Het centrale gedeelte is de krokodillenhal. Om dit centrale gedeelte heen liggen meer dan 40 terraria, Op de tweede verdieping leven tal van amfibieën, geleedpotigen en kleine reptielen.
De uitbreiding
Het in 1987 in gebruik genomen gebied in Tiergarten bestaat uit zes grote verblijven waar dieren van hetzelfde continent leven. Aan de oostkant liggen de grote verblijven voor przewalskipaarden, Japanse bosgemzen en rode reuzenkangoeroes. Verder liggen er drie grote verblijven. Het eerste is een Zuid-Amerikaanse pampa met onder andere guanaco’s, capibara’s en nandoes. Het tweede verblijf wordt bewoond door parmawallaby’s en emoes. Het derde verblijf wordt bewoond door verschillende antilopen, struisvogels en parelhoenders.
Een stukje geschiedenis:
In het jaar 1841 gaf de Pruisische koning Frederik Willem IV zijn fazanterie en de op het Pauweneiland gehouden dieren aan de inwoners van Berlijn. Pofessor M.H. Lichtenstein, de directeur van het Zoologisches Museum, had dit aan hem gevraagd. De nieuwe dierentuin werd op 1 augustus 1844 geopend als Zoologischer Garten bei Berlin omdat hij destijds aan de rand van Berlijn lag. Het was de eerste dierentuin van Duitsland en de negende dierentuin in Europa.
De eerste 25 jaar waren moeizaam en economisch niet heel erg succesvol. Echt beter ging het nadat Dr. H. Bodinus in 1869 directeur werd. Hij had daarvoor al de Zoo Köln geleid. Het ging financieel beter en er konden nieuwe dierenhuizen worden gebouwd, waardoor het aantal dieren kon toenemen en ook de bezoekersaantallen groeiden.
De Berlijnse architecten Ende en Bockmann gaven veel verblijven een exotisch uiterlijk, waarbij uit het uiterlijk van het verblijf moest blijken uit welke omgeving het dier kwam. Voorbeeld is het Antilopenhaus uit 1871, dat gebouwd is in een Afrikaanse stijl. Begin 1900 werden onder andere het steltvogelhuis, het struisvogelhuis, het apenhuis, het paardenhuis en het zwijnenhuis gebouwd, maar ook de ingang aan de Budapester Strasse.
In 1938 bezat de Zoologischer Garten 2.519 vogels van 926 soorten en 1.196 zoogdieren van 385 soorten. Bij het aanbreken van de Tweede Wereldoorlog werden meerdere dieren geëvacueerd naar andere dierentuinen in het Duitse Rijk, waarvan alleen een giraf zou terugkeren. Tijdens geallieerde luchtbombardementen op Berlijn werd de dierentuin verschillende keren geraakt door bommen. Tijdens één van die bombardementen werd in een kwartier tijd 30% van de dierenpopulatie gedood.
De volgende dag werd het aquariumgebouw door een voltreffer volledig verwoest. De hele oorlog was de dierentuin geopend, maar op 22 april 1945 werd het gesloten. Vanaf die dag werd de dierentuin continu beschoten door het Rode Leger. De zoo was zwaar beschadigd en na de oorlog zou slechts een deel van de gebouwen in oude glorie hersteld worden
Volgens een telling van 31 mei 1945 hadden slechts 91 dieren de oorlog overleefd, waaronder de olifantenstier Siam en de legendarische mannetjesnijlpaard Knautschke, die op 29 mei 1943 in de zoo geboren was en na de oorlog een grote publiekstrekker was. Al op 1 juli 1945 werd de Berlijnse dierentuin heropend.
Na de oorlog werd de Zoologischer Garten weer opgeknapt ondanks geld- en materiaaltekort. Vele gebouwen werden gerenoveerd en er werd een stuk land aangekocht aan de overzijde van het Landwehrkanal, dat grenst aan het Tiergarten en de Ambassade van Spanje. Veel gebouwen die vernietigd waren werden aan de hand van foto’s weer opgebouwd. Door grote maatregelen werd het waardevolle eikenbestand behouden. Ook de basis van vele fokgroepen werd in deze tijd gelegd.
Activiteiten & Evenementen
Uiteraard kun je “gewoon“ de dierentuin bezoeken, zelf je route bepalen en rustig rondkijken. Maar er zijn ook allerlei rondleidingen (zelfs voor blinden of dementen), kinderactiviteiten, fotoworkshops, avondopening of het sprookjesuur. Uiteraard wordt er op gezette tijden her en der gevoederd en zijn er shows te bekijken.
Meer informatie vind je hier.
- Tweede Wereldoorlog; interessante monumenten en musea in Nederland - 1 november 2022
- Madrid Stedentrip; Bezienswaardigheden & Activiteiten - 24 januari 2022
- Groningen stad; bezienswaardigheden & activiteiten - 2 januari 2022
Leave a comment